Zanim zostanie omówiona usługa OCTOPUS ISDN, warto przypomnieć pobieżnie, jak do tej pory wyglądał rozwój telefonów w sieci stacjonarnej.

Jednym z pierwszych telefonów w sieci stacjonarnej był aparat z wybieraniem impulsowym (z tarczą), który jest coraz rzadziej używany. Jego następcą był model z wybieraniem tonowym DTMF - obecnie stosowany najczęściej. Od niedawna najbardziej nowoczesnym telefonem w tej sieci jest aparat cyfrowy ISDN. Pod pewnymi względami przypomina on cyfrowy telefon komórkowy GSM. Obydwa urządzenia komunikują się z użytkownikiem za pomocą menu, mają standardowo książkę telefoniczną oraz zapewniają dostęp do podobnych usług dodatkowych.

Nowością standardu ISDN jest inne podejście operatorów do liczby przydzielanych numerów telefonicznych jednemu abonentowi. W telefonii analogowej standardem jest jeden numer telefoniczny przypisany do jednej linii telefonicznej. W standardzie ISDN operator telekomunikacyjny może przydzielić wiele numerów telefonicznych dla jednej linii (dostępu). Są one nazywane numerami MSN (Multiple Subsriber Number) i nie różnią się od przydzielanych abonentom analogowym (obecnie siedmiocyfrowe). W usłudze OCTOPUS ISDN dla standardowego dostępu abonenckiego można uzyskać maksymalnie osiem numerów MSN. Liczba zamawianych numerów zależy od potrzeb abonenta i jest określana podczas zamawiania usługi. Każde urządzenie ISDN, takie jak telefon lub modem, umożliwia w procesie konfiguracji wpisanie numeru MSN. Oznacza to, że dla jednego standardowego dostępu abonenckiego, przez zamówienie wielu numerów MSN, można wyróżnić wiele urządzeń, które będą miały swoje własne numery telefoniczne. Dla najbardziej typowego urządzenia ISDN - telefonu - można wpisać kilka numerów MSN (zazwyczaj trzy), dzięki temu z jednego telefonu może korzystać kilka osób, każda ma wtedy swój własny numer. Inną możliwą konfiguracją jest przydzielenie dla każdego urządzenia tylko jednego numeru. Wybór konfiguracji i wykorzystania numerów MSN zależy od decyzji użytkownika usługi.

Kolejną ważną nowością standardu ISDN jest wprowadzenie kanałów logicznych - tzw. kanałów B, które przenoszą informacje użytkowe. Podstawowy dostęp abonencki ISDN, realizowany na typowej linii telefonicznej, ma do dyspozycji dwa takie kanały. Mogą one być niezależnie wykorzystywane przez użytkownika bądź użytkowników jednego dostępu. Ponieważ rozmowa telefoniczna wykorzystuje jeden kanał B, więc z dostępu podstawowego mogą być prowadzone dwie niezależne rozmowy telefoniczne w tym samym czasie.

OCTOPUS ISDN - co to jest ?

OCTOPUS ISDN to nazwa handlowa, pod którą od 1 marca br. Telekomunikacja Polska SA świadczy usługi ISDN. Oferowane są dwa rodzaje dostępu do usługi: OCTOPUS S i OCTOPUS XL.

OCTOPUS S to nazwa handlowa najprostszego dostępu abonenckiego ISDN - tzw. dostępu podstawowego (Basic Rate Access), który realizowany jest na typowej linii telefonicznej. Dostęp ten ma do dyspozycji dwa niezależne kanały rozmówne - kanały B. W ramach tego dostępu TP SA instaluje u abonenta cyfrowe gniazdko tzw. zakończenie sieciowe NT (Network Termination), które umożliwia bezpośrednie włączenie 4 terminali abonenckich: dwóch ISDN i dwóch analogowych. Taki standard zakończenia sieciowego NT gwarantuje łagodne przejście z linii analogowej na linię ISDN, ponieważ abonent może w dalszym ciągu wykorzystywać dotychczas posiadane urządzenia analogowe. Istnieje możliwość przypisania numerów MSN do portów analogowych zakończenia sieciowego NT.

W celu ułatwienia procesu zamawiania usługi oraz dopasowania oferty usługowej do typowych potrzeb klientów, Telekomunikacja Polska SA zaoferowała dla dostępu OCTOPUS S trzy abonamenty usługowe: OCTOPUS STANDARD, OCTOPUS KOMFORT, OCTOPUS BIZNES.

OCTOPUS STANDARD to najprostszy i najtańszy abonament. Miesięczna opłata abonamentowa wynosi 35 zł netto. W ramach abonamentu przyznawany jest jeden numer MSN oraz zestaw bezpłatnych usług dodatkowych ISDN, który obejmuje: prezentację numeru abonenta wywołującego lub dołączonego CLIP/COLP, połączenie oczekujące CW, zawieszenie połączenia HOLD, przenośność terminala TP oraz przekierowanie wywołań - bezwarunkowe - przy zajętości oraz przy braku odpowiedzi CFU/CFB/CFNR. Z tego abonamentu można korzystać wówczas, gdy chcemy uzuwać jedno urządzenie końcowe lub nie zależy nam na identyfikacji urządzeń końcowych odrębnymi numerami, np. chcemy korzystać tylko z telefonu i modemu.

Miesięczna opłata abonamentowa dla OCTOPUS KOMFORT wynosi 40 zł netto. Abonament obejmuje trzy numery MSN oraz zestaw bezpłatnych usług dodatkowych ISDN, poszerzony o dwie usługi: informacja o opłacie za połączenie AOC i podadresowanie SUB. Usługi dodatkowe ujęte w ramach tego abonamentu są skonfigurowane dla wszystkich trzech numerów MSN. Abonament jest przeznaczony dla osób, które mają zamiar korzystać z kilku urządzeń końcowych (np. telefonów ISDN). Wtedy każdemu urządzeniu można przypisać odrębny numer telefoniczny.

Abonamenty OCTOPUS STADARD i KOMFORT działają w konfiguracji punkt­ wielopunkt, która umożliwia współpracę wielu urządzeń końcowych z jednym zakończeniem sieciowym NT.

Natomiast abonament OCTOPUS BIZNES jest przeznaczony dla osób, które zamierzają korzystać z małych central abonenckich ISDN. W ramach tego abonamentu przyznawanych jest dziesięć numerów DDI (Direct Dialing In), które umożliwiają bezpośrednie wybieranie abonenta prywatnej centrali abonenckiej, bez pośrednictwa telefonistki. Centrala abonencka współpracuje z zakończeniem sieciowym NT w konfiguracji punkt-punkt. Miesięczna opłata abonamentowa netto wynosi 45 zł. Zakres pozostałych usług dodatkowych ISDN jest identyczny, jak dla abonamentu OCTOPUS KOMFORT.

Dla wszystkich trzech abonamentów - OCTOPUS STANDARD, KOMFORT i BIZNES, istnieje możliwość zamówienia usług dodatkowych ISDN, nie ujętych w konkretnym abonamencie.

OCTOPUS XL to nazwa handlowa dostępu abonenckiego, który realizowany jest na trakcie cyfrowym PCM 30/32, z cyfrową sygnalizacją abonencką DSS1 - (Primary Rate Access). Ten typ dostępu służy przede wszystkim do przyłączania do sieci dużych central abonenckich, co umożliwia zazwyczaj obsługę abonentów wewnętrznych zarówno w standardzie analogowym, jak również ISDN (Basic Rate Access). Ponieważ centrala abonencka przyłączona do sieci za pomocą jednego dostępu OCTOPUS XL obsługuje trzydzieści linii miejskich (kanałów B), więc dostęp ten powinien być wykorzystywany raczej przez średnie i duże firmy.

ISDN w porównaniu z tradycyjną telefonią analogową

Telefon cyfrowy

Jak wspomniano we wstępie, telefony ISDN stanowią następną generację telefonów stacjonarnych, a korzystanie z nich jest znacznie łatwiejsze niż z aparatów analogowych, szczególnie w odniesieniu do usług dodatkowych. W telefonach analogowych wybór usług dodatkowych, np. przekierowania, wymaga od abonenta znajomości kodów dostępu do usługi (są to cyfry wybierane z klawiatury tonowej DTMF, uzupełnione specjalnymi znakami *, #). W telefonach cyfrowych ISDN wybór takiej funkcji polega na wyborze odpowiedniej pozycji z menu telefonu. Na obecnym etapie rozwoju rynku ISDN w Polsce prawie wszystkie dostępne telefony oferują menu w języku polskim.

Typowe funkcje telefonu ISDN to:

• możliwość identyfikacji numeru abonenta wywołującego,
• możliwość wybierania numerów z książki telefonicznej,
• informacja o numerach połączeń przychodzących nieodebranych i odebranych,
• informacja o numerach połączeń wychodzących, zrealizowanych i niezrealizowanych,
• możliwość ustawienia innej melodii dzwonka dla różnych numerów MSN (różnych użytkowników jednego telefonu),
• możliwość używania sygnałów DTMF po zestawieniu połączenia (funkcja ta jest wykorzystywana do sterowania systemem poczty głosowej lub do wyboru numeru wewnętrznego centrali abonenckiej w przypadku niektórych firm),
• tryb głośnomówiący.

Orientacyjna cena netto telefonu ISDN to ok. 400-500 zł.

Cyfrowy modem

Cyfrowy modem ISDN charakteryzuje się następującymi cechami:

• następuje bardzo szybkie zestawienie połączenia ok. 1 sek. (brak jest procesu hand-shakingu, który występuje w modemach analogowych),
• uzyskiwana przepływność binarna jest gwarantowana i wynosi 64 lub 128 kbit/s (jeden lub dwa kanały B).

Najbardziej popularnym zastosowaniem modemu ISDN jest szybki komutowany dostęp do Internetu. Telekomunikacja Polska SA oferuje ogólnopolski dostęp do Internetu pod numerem dostępowym 0-202422.

Ceny netto dla modemów ISDN kształtują się następująco: modem wewnętrzny (ISA/PCI) - ok. 300-400 zł, modem zewnętrzny (USB/RS 232): ok. 500-600 zł.

Cyfrowy faks

Cyfrowy faks ISDN obsługuje nowy cyfrowy standard transmisji faksu - tzw. tryb G4. Czas transmisji faksu w trybie G4 jest znacznie szybszy niż odpowiednia transmisja w trybie analogowym G3 (ok. 2­ krotnie). Jeżeli faks ISDN komunikuje się z faksem analogowym, to powinien automatycznie przełączyć się na transmisję analogową w trybie G3.

Stacjonarny cyfrowy faks ISDN można kupić za ok. 3300 zł netto.

Do kogo adresowana jest usługa OCTOPUS ISDN?

Do wszystkich abonentów sieci stacjonarnej, którzy obecnie korzystają z terminali analogowych i chcą je zamienić na terminale ISDN. Oznacza to, że abonentami usługi mogą być zarówno firmy, jak i klienci indywidualni. Obecnie ok. 1/10 komercyjnych dostępów OCTOPUS S jest użytkowana przez klientów indywidualnych.

W przypadku klientów indywidualnych oraz osób prowadzących własną działalność gospodarczą na uwagę zasługuje zastosowanie tzw. drugiej linii. Dla tego rodzaju zastosowań typowe konfiguracje pracy pojedynczego dostępu OCTOPUS S to:

• dwa telefony (wykorzystywane niezależnie i mające własne numery telefoniczne),
• telefon i modem (połączenia telefoniczne i dostęp do Internetu w tym samym czasie),
• telefon i faks (wykorzystywane niezależnie i mające własne numery telefoniczne).

Porównując aspekty cenowe użytkowania dostępu OCTOPUS S i dwóch linii analogowych, należy stwierdzić, że usługa OCTOPUS ISDN jest tańsza w użytkowaniu. Dotyczy to opłaty jednorazowej, gdzie opłata instalacyjna netto dla dwóch linii analogowych wynosi 2 x 460 zł, a opłata instalacyjna dla dostępu OCTOPUS S to 800 zł - przy nowej instalacji lub 400 zł w razie zamiany linii analogowej na ISDN. Również abonament miesięczny jest tańszy. Dla jednej linii analogowej jest to 25 zł netto, natomiast dostęp OCTOPUS S kosztuje: abonament STANDARD - 35 zł, KOMFORT - 40 zł, a BIZNES - 45 zł. Opłaty za połączenia (za każdy kanał B) są takie same, jak w sieci analogowej.

Dostęp OCTOPUS XL w 100 proc. jest wykorzystywany przez firmy, w przeważającej większości jako sposób podłączenia do sieci centrali abonenckiej. Wewnętrzne linie centrali abonenckiej mogą być wykorzystywane jako dostępy analogowe lub cyfrowe (czasami dostawcy central abonenckich oferują niestandardowe rozwiązania firmowe dotyczące dostępów cyfrowych, co zmusza abonentów do korzystania z firmowych terminali abonenckich ISDN - tzw. telefonów systemowych).

Zaletą korzystania z dostępu OCCTOPUS XL jako metody dostępu do sieci telekomunikacyjnej jest przede wszystkim przenoszenie numeru abonenta inicjującego połączenie przez sygnalizację abonencką DSS1 (przed wprowadzeniem standardu ISDN sygnalizacji R2 w sieci TP SA nie przenosiła informacji o numerze abonenta inicjującego połączenie). Ta właściwość może być z powodzeniem wykorzystywana przez firmy, którym zależy na identyfikacji abonenta wywołującego (np. pogotowie ratunkowe, policja, straż pożarna, Call Center, przedsiębiorstwa taksówkowe). Dla tych abonentów informacja o numerze abonenta inicjującego połączenie jest pomocna do weryfikacji danych o abonencie i jest zazwyczaj wyświetlana na telefonie ISDN. Dodatkowo informacja taka może być bardzo pomocna do realizacji innych usług o wartości dodanej, takich jak Poczta Głosowa lub VPN (Virtual Private Network), gdzie na tej podstawie następuje dalsze pokierowanie obsługą połączenia. Jeśli informacja o abonencie inicjującym połączenie nie jest przekazywana automatycznie, konieczne jest stosowanie dodatkowych procedur identyfikacji abonenta, co może znacznie obniżyć atrakcyjność korzystania z tych usług.

OCTOPUS MODEM

W Polsce terminale abonenckie ISDN są wciąż wyraźnie droższe od podobnych urządzeń analogowych. Aby zmniejszyć obciążenie związane z ponoszeniem wysokich opłat za urządzenia końcowe ISDN, TP SA oferuje swoim abonentom okresowo, na promocyjnych warunkach, pakiety usługowo­ sprzętowe.

Przykładem takiej oferty jest pakiet OCTOPUS MODEM, którego sprzedaż trwa od 18 października roku do 31 stycznia 2001 roku. Cena netto pakietu wynosi: 409,5 zł - jeśli następuje zamiana linii analogowej na ISDN i 819 zł, gdy instalowany jest nowy dostęp OCOPUS S. W cenę wliczona jest opłata instalacyjna za uzyskanie dostępu OCTOPUS S oraz karta ISDN do komputera PC.

Podsumowanie

Od niedawna usługa OCTOPUS ISDN może być świadczona masowo. Możliwość korzystania z usługi dostępu abonenckiego OCTOPUS S znacznie wzrosła i wynosi obecnie ok. 96 proc. (w odniesieniu do miast powiatowych). Dotychczas TP SA sprzedała ok. 40 000 dostępów OCTOPUS S i ok. 2500 dostępów OCTOPUS XL. Większość zainteresowanych korzystaniem z usługi OCTOPUS ISDN może ją zamówić jak zwykłą analogową linię telefoniczną. Dodatkowe informacje na temat usługi OCTOPUS ISDN można znaleźć w Internecie na stronie WWW pod adresem www.tpsa.pl/octopus lub pod numerem linii bezpłatnej 0-800 400 800.

Autor jest głównym specjalistą w Departamencie Rozwoju i Zarządzania Usługami w TP SA.