Centrum Usług Satelitarnych Telekomunikacji Polskiej SA - "TP SAT" w Psarach koło Kielc jest jedną z najnowocześniejszych stacji łączności satelitarnej na świecie.

Wśród wielu usług oferuje także dostęp do Internetu, realizowany w systemach Inmarsat i VSAT. Oba systemy, chociaż tworzone były do innych celów, umożliwiają dziś dostęp do Internetu, a co ważniejsze, są i będą rozbudowywane właśnie w celu zapewnienia jeszcze sprawniejszego połączenia z Siecią.

System Inmarsat

W systemie tym istnieją obecnie możliwości wysyłania i otrzymywania wiadomości. Wysyłanie wiadomości przez bramkę internetową na dowolny adres w Internecie jest dostępne dla każdego typu terminala Inmarsat-C, stacja oferuje dodatkowo Raporty o doręczeniu lub braku możliwości doręczenia wiadomości.

Terminal mający status odbiorca e-mail może otrzymywać wiadomości od wszystkich użytkowników Internetu lub może dodatkowo podać jeden lub kilka filtrów adresowych, które określać będą grupę dozwolonych nadawców wiadomości internetowych. Istnieje także możliwość określenia maksymalnego rozmiaru pojedynczej wiadomości wraz z załącznikiem lub limitu liczby wiadomości (ilości danych) przyjmowanych w okresach dziennych, tygodniowych lub miesięcznych. Dla każdego właściciela terminala mającego status odbiorca e-mail może zostać stworzony profil definiujący, które elementy nagłówka wiadomości powinny zostać przekazane terminalowi, a które należy pominąć. Dla uzyskania statusu odbiorca e-mail użytkownik powinien skontaktować się z Działem Obsługi Klienta w Warszawie, nadanie takiego statusu wiąże się z opłacaniem kosztów wiadomości przesyłanych do niego za pośrednictwem Internetu. Jeśli terminal nie jest zarejestrowany jako odbiorca e-mail, a użytkownik Internetu chce wysłać do niego wiadomość e-mail, konieczna jest rejestracja, której dokonuje Dział Obsługi Klienta w Warszawie. Użytkownik może decydować o polach, jakie zostaną przesłane do terminala. Do wysyłania poczty na terminale Inmarsat-C można używać dowolnego programu poczty internetowej.

TP SAT w Psarach planuje uruchomienie nowych usług w systemach Inmarsat B, M i mini-M. Trwają rozmowy z dostawcą urządzeń stacji naziemnej na temat uruchomienia bramki internetowej dla wymienionych systemów, która ma wspierać wszystkie podstawowe protokoły internetowe, takie jak: HTTP - przeglądanie stron WWW, FTP - transfer plików, SMTP - wysyłanie poczty internetowej, POP3 - odbiór poczty internetowej.

Internet poprzez system VSAT

Zagadnienie dostępu do Internetu poprzez łącza VSAT należy rozpatrywać w dwóch etapach. Po pierwsze połączenie systemu VSAT z siecią szkieletową Internetu, a po drugie transport danych w systemach VSAT.

Dostęp do ogólnoświatowej Sieci w ORS Poręby Leśne możliwy jest bądź poprzez sieć szkieletową CST, bądź stworzenie bezpośredniego dostępu do europejskiej sieci szkieletowej Internetu. Zarówno jedno, jak i drugie rozwiązanie ma swoje wady i zalety. Podłączenie do sieci szkieletowej CST nie wymaga ze strony TP SA - TP SAT ponoszenia nakładów finansowych, gdyż łącze to można zrealizować w oparciu o istniejące urządzenia. Wadą tego rozwiązania jest to, że sieć CST jest przeciążona i szybkości transmisji są niskie (sieć konkurencyjna Netii jest o wiele szybsza). Stworzenie połączenia z europejską siecią szkieletową pociąga za sobą konieczność poniesienia wydatków na urządzenia oraz zawieranie umów z zagranicznymi operatorami. Najlepszym rozwiązaniem dla uzyskania jak najlepszego dostępu do Internetu wydaje się stworzenie hybrydowego połączenia, a mianowicie do zasobów polskiego Internetu poprzez CST, a do zasobów światowych poprzez europejską sieć szkieletową.

Do transportu danych internetowych poprzez łącza VSAT wykorzystuje się dwa rodzaje systemów: dwukierunkowy satelitarny oraz hybrydowy. Przy połączeniach dwukierunkowych satelitarnych kanały inbound mają przepustowości 38 - 153 kbps, a kanały outbound 34 - 40 Mbps, przy zastosowaniu technologii DVB. Rozwiązanie takie pozwala na zminimalizowanie kosztów poprzez dużą utylizację pasma. System satelitarny takiego typu oferuje między innymi firma Gilat, pod nazwą handlową Sky Blaster.

W systemach hybrydowych dane pochodzące od użytkownika końcowego przesyłane są za pomocą łączy kablowych (HiS, ISDN, modem itp.), natomiast dostarczane są do niego drogą satelitarną, w standardzie DVB, z przepustowością do 40 Mbps. Przykładem takiego systemu jest Sky Surfer firmy Gilat, a operatorem Europe Online. Zarówno w jednym, jak i w drugim rozwiązaniu koszty urządzeń abonenckich są bardzo niskie, gdyż są to wyspecjalizowane karty do komputerów osobistych. Dostęp do Internetu możliwy jest także przez omówione niżej systemy.

Clearlink 400

W tym systemie maksymalna szybkość transmisji kanału outband wynosi 512 kbps. Jest to pewnym ograniczeniem w wykorzystaniu tego systemu wyłącznie jako dostęp do Internetu w zakresie dostępu z protokołami HTTP czy FTP. System ten można w pełni wykorzystać do przesyłania poczty e-mail, nawiązywania połączeń typu telnet oraz wymiany niedużych porcji informacji. W systemie Clearlink 400 wskazane jest przesyłanie poczty e-mail czy transmisji typu telnet oraz transmisji typu multicast. Usługi tego typu mogą być oferowane jako dodatkowa opcja w stosunku do zasadniczego celu użytkowania stacji VSAT.

System Clearlink 400, ze względu na rok produkcji (początek lat dziewięćdziesiątych), nie był projektowany z myślą o dostępie do Internetu, jako usłudze podstawowej, lecz do tworzenia bezpiecznych zamkniętych sieci abonenckich, gdzie transmisja polega na wymianie pakietów danych i informacji o strukturze zależnej od profilu użytkownika.

Skaystar Advantage

System ten może pracować z outbandem aż do 6 Mbps. Umożliwia posługiwanie się praktycznie każdym protokołem transmisyjnym (za wyjątkiem Frame Relay). Z tego też względu jest to system przewidziany głównie dla transmisji danych. Jednak przy zastosowaniu odpowiednio szerokiego kanału outband, może to pozwolić na bardzo sprawne poruszanie się użytkownika w Internecie.

Oczywiście potencjalny użytkownik systemu powinien liczyć się ze zwiększonymi kosztami szybkiego poruszania się w Internecie, wynikającymi z konieczności ponoszenia przez oferującego ten system wyższych opłat za pojemność satelitarną kanału outband.

Sky Blaster

To następna po Skystar Advantage generacja urządzeń do łączności typu VSAT, przewidziana dla tych odbiorców biznesowych, którzy muszą prowadzić transmisję danych oraz mieć dostęp do Internetu (szeroko rozumiany). Transmisja może się odbywać wyłącznie w oparciu o protokoły IP. W skład wyposażenia stacji (oprócz konwertera i nadajnika) wchodzą dwie karty instalowane w gniazdach PCI komputera. Komputer może być albo urządzeniem osobistym, albo serwerem w sieci LAN.

Gilat to Home

Tak nazwano najnowszy produkt firmy Gilat. System ten przewidziany jest dla indywidualnego (prywatnego) odbiorcy Internetu. Pozwala jednocześnie na odbiór programów telewizyjnych (radiowych) z innych satelitów, dowolnie wybieranych w pewnym zakresie kątowym widzenia anteny (w azymucie). Żeby zmniejszyć koszty urządzeń terminala, producent wprowadził dla użytkownika wyłącznie protokół TCP/IP.

Antena terminala (typu offset) ma specjalnie wyprofilowany kształt czaszy, dzięki czemu po podłączeniu dodatkowego niezależnego konwertera odbiorczego możliwy jest odbiór programów z innego lub innych satelitów. Stacja abonencka u klienta jest terminalem nadawczo­ odbiorczym, dzięki czemu nawiązuje on dwukierunkowe połączenie z serwerem internetowym. Na wyposażeniu terminala (podobnie jak w systemie Sky Blaster) są dodatkowo dwie karty montowane bezpośrednio w gniazdach PCI komputera osobistego u klienta.

Skylinx

To nowy system VSAT instalowany w TP SAT. System SCPC/DAMA umożliwia dokonywanie typowych połączeń SCPC punkt-punkt, punkt - HUB. System umożliwia także dostęp do ogólnokrajowych sieci transmisji danych Polpak (protokół X25) oraz sieci Internet Polpak-T (protokół Frame Relay). Maksymalna szybkość połączenia wynosi 160 kb/s.

PowerVu

System jest szerokopasmową platformą IP skierowaną dla potrzeb dostawców Internetu (ISP). Idea opiera się na wykorzystaniu jednej nośnej MCPC, przenoszącej strumień danych (E3) z sieci Polpak-T. Połączenie sieci Polpak-T z routerem systemu PowerVu będzie zrealizowane za pomocą sieci ATM. Na wyposażeniu klienta znajdzie się Client Gateway Router (CGR), który umożliwi odbiór strumienia DVB z prędkością do 34 Mb/s. Return link będzie realizowany drogą satelitarną (160 Kbps).

Prowadzone przez TP SAT prace i inwestycje mogą w stosunkowo krótkim czasie rozwiązać w znacznej części tak powszechne dziś problemy braku dostępu do Sieci. (opr. M.M.)