W listopadzie 1999 r. TP SA wprowadziła usługę SDI - Szybki Dostęp do Internetu. Tak rozpoczęła swoje życie w Polsce pierwsza usługa, która oferuje użytkownikom prywatnym i biurom szybkie stałe łącze do Internetu, po korzystnych cenach.

Cena usługi jest skonstruowana tak, że oferta powinna zainteresować każdego, kto spędza w Sieci więcej niż godzinę dziennie. Usługa bazuje na urządzeniach HiS firmy Ericsson. Home internet Solution umożliwia użytkownikom bezpośredni dostęp do sieci transmisji danych.

Główna zaletą HiS, odróżniającą ten system od innych rozwiązań stosowanych do transmisji danych, jest możliwość równoczesnego przesyłania danych i prowadzenia rozmowy telefonicznej, przy wykorzystaniu normalnej linii telefonicznej. Dotychczas tego typu rozwiązania (np. linie dzierżawione) były ze względu na cenę zarezerwowane dla firm i wymagały dodatkowego podłączenia niezależnie od linii telefonicznej.

Większość internautów jest zdana na dostęp do Internetu z wykorzystaniem połączenia telefonicznego z dostawcą oferującym dostęp (provider) poprzez modem telefoniczny. Rozwiązanie takie ma wiele wad. Podczas łączenia się z Internetem za pośrednictwem numeru dostępowego abonent płaci za każdy impuls, jak podczas rozmowy telefonicznej. Dodatkowym utrudnieniem jest brak możliwości prowadzenia równolegle rozmowy telefonicznej. Ponadto połączenie przez modem często jest zrywane, co zwiększa koszty i pochłania czas.

Rozpowszechnione wcześniej systemy dostępu do Internetu opierają się na wykorzystaniu modemów analogowych lub ISDN i na sieciach komutowanych nie optymalizowanych pod kątem przesyłania danych. Home internet Solution firmy Ericsson umożliwia użytkownikom bezpośredni dostęp do sieci przesyłania danych. Z punktu widzenia transmisji cały ruch danych omija sieć komutowaną. Pozwala to uniknąć natłoku ruchu i pogorszenia jakości łączności związanych z dużą liczbą pracujących modemów. W systemie HiS zastosowano unikalną metodę przełączania kanałów między usługi telefoniczne i transmisję danych. Użytkownik przez cały czas ma dostęp do usług telefonicznych, nawet w razie przerwy w zasilaniu lub uszkodzenia sprzętu telefon działa bez zakłóceń. HiS nie ingeruje w usługi telefoniczne. Dotychczasowe numery, telefony i okablowanie w domu pozostają bez zmian. HiS w wersji 1.5 i 2.0 umożliwia transmisję danych z szybkością do 115,2 kbps, gdy nie jest prowadzona rozmowa telefoniczna. Podczas rozmowy telefonicznej szybkość transmisji danych wynosi do 70 kbps. Wykorzystanie linii telefonicznej do rozmowy i jednoczesnego przesyłania danych z prędkością znacznie większą niż przy użyciu modemu powoduje, że HiS jest idealnym rozwiązaniem dla użytkowników, którym ze względu na szybkość transmisji lub konieczność dodzwaniania się za każdym razem nie wystarcza zwykły modem telefoniczny. HiS jest idealnym rozwiązaniem dla osób prywatnych i małych biur.

SDI jest pierwszą w Polsce usługą, która za stałą zryczałtowaną i stosunkowo niską opłatę oferuje wszystkie zalety płynące z wykorzystania łącza stałego, przy użyciu normalnej linii telefonicznej. Dodatkowo umożliwia prowadzenie rozmów telefonicznych podczas transmisji danych.

Trochę HiStorii

Pierwszą wersją systemu HiS był HiS 1.0, który w Polsce nie był instalowany (z wyjątkiem kilku instalacji testowych). Obecnie instalowane są dwie wersje systemu: 1.5 i 2.0. Wersja 1.5 jest przeznaczona dla obszarów o małej gęstości zaludnienia (obszary wiejskie, przedmieścia). Jedna półka systemu umożliwia obsługę do 16 abonentów. HiS w wersji 2.0 to bardziej rozbudowany system przeznaczony do stosowania w obszarach o dużym zaludnieniu. Jedna półka umożliwia obsługę do 120 abonentów.

Opis techniczny

Home internet Solution składa się z dwóch zasadniczych części: terminala abonenckiego HiS NT (foto. 1) umieszczonego w domu abonenta oraz urządzenia dostępowego HiS NAE (foto. 2) znajdującego się w centrali telefonicznej. System wykorzystuje istniejącą infrastrukturę w postaci kabli telefonicznych (pary miedziane). Rysunek 3 przedstawia strukturę sieci dostępowej zbudowanej w oparciu o system HiS. Podłączenie HiS do centrali telefonicznej wymaga jedynie przełączenia kabli na przełącznicy głównej MDF. Synchronizacja terminala abonenckiego z urządzeniem dostępowym następuje automatycznie po dołączeniu terminala do linii i włączeniu zasilania. Podstawowe ustawienia są fabrycznie programowane tak, by można było pracować zaraz po uruchomieniu terminala. Sygnał telefoniczny i sygnalizacja przenoszone są przezroczyście. Serwer dostępowy HiS NAC, stanowiący część urządzenia dostępowego HiS NAE, poza kontrolą dostępu, koncentruje ruch danych i przesyła go do dedykowanej sieci LAN/WAN.

Foto. 1. Terminal HiS NT.

Foto. 2. Urządzenie dostępowe HiS NAE (półka systemu).

Rys. 1. Struktura sieci dostępowej HiS.

Przyszłość HiS - SHDSL

HiS SHDSL to nazwa nowego urządzenia bazującego na nowo wprowadzonej technologii SHDSL. Dostępne obecnie wersje systemu pozwalają dostarczać usługę SDI głównie odbiorcom prywatnym. Analiza potrzeb rynku wykazuje znaczne zapotrzebowanie na dostęp do Internetu dla małych i średnich firm. Wiele firm zdecydowało się na podłączenie do Internetu poprzez HiS. Aby sprostać wymaganiom stawianym przez rynek, Ericsson przygotował nową wersję systemu, która bazuje na nowoczesnej technologii SHDSL. HiS SHDSL oferuje zmienną szybkość transmisji w zakresie od 128 kbps do 2,3 Mbps.

Analitycy zajmujący się rozwojem urządzeń do transmisji danych oceniają, że standard SHDSL stanie się dominującą technologią dostępu do Internetu dla biur i zaawansowanych użytkowników prywatnych, ponieważ oferuje on łącza symetryczne. Łącza te zapewniają realizację następujących usług: wideokonferencje, głos przez IP i wirtualne sieci prywatne. Szacuje się, że w najbliższym czasie technologie transmisji danych IDSL, SDSL, HDSL i G.Lite (ADSL Light) będą migrować do standardu SHDSL, który pozwala tworzyć szybkie symetryczne łącza abonenckie.

Rys. 2. Przewidywany udział technologii w rynku europejskim.
Źródło: SHDSL - THE NEXT GOLD RUSH IN THE DSL BUSINESS
Report by Markus AMATSCHEK. ACCESS NEWS BRIEFS. August .

W grudniu br. firmy Ericsson i TP SA rozpoczną testy nowego systemu - HiS SHDSL, który będzie oferował wielokrotnie większe możliwości niż dostępne obecnie. Główną zaletą nowej wersji systemu będzie transmisja danych z prędkością do 2,3 Mbps oraz możliwość regulowania tej szybkości w zależności od potrzeb abonentów. Jak dotąd nie ma konkretnych planów ze strony TP SA wykorzystania tego sprzętu, nie wiadomo więc, jaki zostanie przyjęty system opłat.

Wymagania instalacyjne systemu HiS SHDSL są podobne, jak w HiS 1.5/2.0 - takie same linie abonenckie, może pracować przy podobnych zasięgach. System od początku był projektowany jako rozwinięcie wersji 1.5 i 2.0, tak by umożliwiał wykorzystanie zakupionych wcześniej przez TP SA elementów, co w znacznym stopniu zmniejsza koszty wprowadzenia tej wersji. Praktycznie uruchomienie wersji SHDSL w istniejącej półce systemu HiS będzie zajmowało kilkanaście minut. Wersje działające obecnie i SHDSL mogą pracować równolegle w tej samej półce systemu. Część abonentów może być podłączona przy użyciu HiS 2.0 i HiS 1.5, a bardziej wymagających, którzy płacą jednocześnie wyższe rachunki, z zastosowaniem HiS SHDSL.

System HiS SHDSL przeznaczony jest głównie dla firm i aktywnych użytkowników Internetu, dlatego terminale abonenckie wyposażone są w styk Ethernet, by możliwe było proste tworzenie małych sieci komputerowych. Terminal wyposażony jest w przycisk "Data Pipe Lock", wciśnięcie którego powoduje odseparowanie sieci abonenta od Internetu. Zapewnia to całkowite bezpieczeństwo, bez konieczności fizycznego rozłączania kabli. Testy systemu rozpoczęły się w grudniu br., a zakończą w pierwszym kwartale 2001 r. Natomiast od czerwca 2001 r. HiS SHDSL wejdzie do sprzedaży.

Foto. 3. Terminal systemu HIS SHDSL.

Rys. 3. Schemat podłączeń HIS SHDSL w sieci LAN.

Produkcja krajowa

Dystrybucją urządzeń HiS w Polsce zajmuje się Radomska Wytwórnia Telefonów - Telefony Polskie SA z Radomia. Zakład słynął niegdyś z produkcji aparatów telefonicznych, obecnie, dzięki współpracy z firmą Ericsson, znalazł się blisko najnowocześniejszych światowych technologii. Ericsson jest właścicielem około 20 proc. udziałów w RWT­ TP SA i dąży do jak największego rozwoju krajowego udziału w produkcji HiS. Obecnie w Radomiu wytwarzanych i montowanych jest już wiele elementów systemu HiS, a prowadzone prace zmierzają do przeniesienia do Polski produkcji wszystkich elementów systemu HiS. Transfer tej technologii przyczyni się do rozwoju polskiego przemysłu i stworzy nowe miejsca pracy w Radomiu.

Dostępność HiS na rynku

Dotychczas TP SA zakupiła kilkadziesiąt tysięcy linii abonenckich. Jednak zainstalowanych zostało zaledwie kilkanaście tysięcy. Ludzie szukają kontaktów i różnego rodzaju dojść, aby załatwić szybszą instalację usługi. Do tej pory, czyli przez rok, SDI nie doczekało się odpowiedniej akcji promocyjnej.

Od początku usługa SDI była oparta na kalkulacji zysków, jakie bez wątpienia przynosi. Dziwi więc powolne tempo jej wprowadzania, ponieważ może przynieść pożytek wszystkim. Tani i wygodny dostęp do Internetu dla abonentów i zyski dla operatora.

Wydaje się, że żółwie tempo instalacji utwierdza monopolistyczny wizerunek TP SA u abonentów. Dlaczego SDI wywołuje frustracje abonentów, którzy nie mogą doczekać się na podłączenia, zamiast przedstawiać TP SA jako nowoczesną firmę z najnowszymi usługami? Na to pytanie może odpowiedzieć tylko Telekomunikacja Polska SA. (T.M.)